Przejdź do menu Przejdź do treści

News na temat bezpieczeństwa

każdy rodzaj informacji medialnej dotyczącej zagadnień odnoszących się do bezpieczeństwa. Ze względu na znaczenie tej grupy problemów znaczna część newsów na temat bezpieczeństwa w telewizyjnych programach informacyjnych, radiowych serwisach z wiadomościami, w dziennikach, tygodnikach oraz na popularnych serwisach internetowych odnosi się do niego w sposób bezpośredni lub pośredni.

News to gatunek medialny, którego treść powstaje w wyniku gromadzenia informacji przez dziennikarzy i decyzji redaktorów, które z nich wybrać, oraz przestrzegania profesjonalnych praktyk i norm. Newsy to efekt pracy zespołowej w mediach. Zgodnie z funkcjonalno-strukturalną teorią społeczną treść wiadomości to informacje, które mają na celu zaspokojenie potrzeb społecznych poprzez obserwację naturalnego i ludzkiego wszechświata, aby pomóc ludziom przetrwać w ich fizycznej i społecznej rzeczywistości. W związku z dynamicznymi zmianami technologicznymi skraca się żywotność newsów. Tempo przepływu informacji, z jakim mamy do czynienia, głównie za sprawą internetu, sprawia, że nowe wiadomości coraz szybciej tracą status newsa, gdyż są bardzo szybko zastępowane nowymi informacjami na dany temat aktualizującymi dotychczasowe treści lub innymi konkurencyjnymi doniesieniami.

Jak dowodzi C.H. de Vreese, newsy na temat spraw międzynarodowych i zagranicznych są silnie zdominowane przez doniesienia o wojnie i wiadomości o konfliktach zbrojnych. Tego typu newsy są często silnie upolitycznione, co może odzwierciedlać rzeczywiste stosunki międzynarodowe i równowagę sił. Kultury informacyjne różnią się znacznie pod względem uwagi poświęcanej wiadomościom międzynarodowym i zagranicznym. W Stanach Zjednoczonych newsy są wyraźnie skoncentrowane na sprawach krajowych, w wielu krajach europejskich zaś mają silnie międzynarodowy charakter. Ten wzór jest w dużej mierze konsekwencją tego, że wiele międzynarodowych wiadomości ukazujących się poza Stanami Zjednoczonymi dotyczy Stanów Zjednoczonych. W istocie świat jest bardzo nierównomiernie reprezentowany w światowych newsach, a regionalne problemy Afryki i Azji często zajmują o wiele mniej miejsca w Europie i Stanach Zjednoczonych w porównaniu z liczbą newsów dotyczących Europy i Stanów Zjednoczonych, a nadawanych w programach informacyjnych w Afryce i regionach azjatyckich. Pierwszeństwo w serwisach politycznych mają zazwyczaj kwestie wewnętrzne, ale w czasie zagrożenia bezpieczeństwa, a więc w sytuacji wojny, ataków terrorystycznych lub konfliktów, mogą dominować wiadomości spoza kraju. Sprawy zagraniczne zazwyczaj trafiają do serwisów informacyjnych, gdy dotyczą elit, wydarzeń rozgrywających się blisko państwa, w którym mają być nadawane, mają określony ładunek znaczeniowy i pociągają za sobą ofiary. Wydźwięk newsów o wojnie i konfliktach międzynarodowych jest często uzależniony od poglądu na pozycję państwa w wojnie. Bliski związek między oficjalnymi źródłami a treścią relacji wojennych został udokumentowany w odniesieniu do Stanów Zjednoczonych oraz państw, w których funkcjonują reżimy autorytarne i obecne są silne powiązania strukturalne między polityką a prasą. Wiadomości z zagranicy są kosztownym elementem organizacji medialnych, a zakres tych informacji często uzależniony zarówno od posiadania sieci korespondentów, jak i od dostępności sprzętu. Niewątpliwie konkurencja pomiędzy organizacjami medialnymi i cięcia finansowe doprowadziły do spadku liczby newsów międzynarodowych.

Newsy dotyczące bezpieczeństwa bardzo często odnoszą się także do wydarzeń krajowych, a nawet lokalnych. Do pierwszej grupy należą newsy odnoszące się do przestępczości, wydarzeń niosących za sobą niebezpieczne skutki, kataklizmów, katastrof, do drugiej zaś te dotyczące wypadków komunikacyjnych oraz indywidualnych działań człowieka, które najczęściej wiążą się z bagatelizowaniem zagrożeń, rzadziej z wydarzeniami pozostającymi bez negatywnego wpływu człowieka. W newsach dotyczących bezpieczeństwa szczególnie wyraźnie rysuje się negatywizm medialny oznaczający, że złe wieści są zwykle preferowane i o wiele chętniej omawiane niż wiadomości dobre, co w skrajnym przypadku może prowadzić nawet do sytuacji wskazywanej przez sławnego teoretyka medialnego Marshalla McLuhana, który zauważył, że często jedyną „dobrą nowinę” w gazecie są reklamy.

W obszarze związanym z bezpieczeństwem dynamika rozwoju mediów ma ogromny wpływ na samo poczucie bezpieczeństwa. Stały dostęp do internetu sprawia, że użytkownicy zarówno tradycyjnych, jak i nowych mediów mogą niemal na bieżąco śledzić doniesienia z całego świata. Nie zawsze ma to pozytywny wpływ na poczucie bezpieczeństwa. Newsami na temat bezpieczeństwa stają się niejednokrotnie wiadomości, które jeszcze nie zostały potwierdzone, ale już znajdują się w przestrzeni medialnej i mogą fałszywie uspokajać odbiorców lub wręcz przeciwnie – siać niepotrzebną panikę. Odrębnym problemem pozostają fake newsy, których zadaniem jest celowe dezinformowanie odbiorców, podsycanie ich lęków czy sterowanie nastrojami społecznymi zgodnie z intencjami twórcy danego fake newsa.

Rafał Klepka

S. Allan, News Culture, Open University Press, New York 2004; C. de Vreese, News Coverage, Politics, [w:] Encyclopedia of Political Communication, L.L. Kaid, C. Holtz-Bacha (ed.), Sage Publications, Los Angeles–London–New Delhi–Singapore 2008; C. de Vreese, Mediatization of News: The Role of Journalistic Framing, [w:] Mediatization of Politics. Understanding the Transformation of Western Democracies, F. Esser, J. Strömbäck (ed.), Palgrave Macmillan, Basingstoke 2014; T. Harcup, D. O’Neill, What is News?, „Journalism Studies” 2017, vol. 18, no. 12; H. Nossek, News, [w:] The International Encyclopedia of Communication, W. Donsbach (ed.), Blackwell Publishing, Malden–Oxford–Carlton 2015; R. Klepka, News na temat bezpieczeństwa,[w:] Vademecum bezpieczeństwa, O. Wasiuta, R. Klepka, R. Kopeć (red.), Wydawnictwo Libron, Kraków 2018; R. Klepka, Obrazy polityki w mediach: podstawowe uwarunkowania, [w:] Medialne obrazy świata, R. Klepka (red.), Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2018.